Kapukoren azken zenbakia

Deskargatu seigarren zenbakia hemen

Orain dela bi ikasturte sortu genuen KAPUKO aldizkaria kazetaritza, publizitate eta ikus-entzunezko ikasle talde batek ikasteko asmoarekin. Ilusioz ekin genion proiektuari egokiegiak ez ziren ikasgai teorikoez gain beste zeozer zegoela sinetsita. Geldirik egon ezin horrek egin du, guretzat behintzat, proiektu txiki hau handi, uste baino aberatsagoa izan baita ibilbidea. 

Nork esan behar zigun sei zenbaki eta horrenbeste artikulu idatziko genituenik. Nork, gure sareko edizioak horrenbeste bisita izango zituenik. Erreferentetzat genituen euskarazko komunikabideek gure berri emango zutenik. Eskerrik asko hasiera-hasieratik gure ahots apala ozenago egiten lagundu zeniguten guztioi: BERRIA eta Urtzi Urkizuri proiektu txikiek ere handiagoetan leiho bat izan behar dutela sinestearren. Ondoren etorri ziren GARA, ARGIA, BERTON, Bizkaie!, Campusa, GAZTEZULO, Euskadi Irratia, Irrika aldizkaria, Tas-Tas irratiko Gazte Borraste eta abar luze bati. Hasiera-hasieratik bultzada eman ziguten irakasleei: Joxerra Garzia, Koldo Atxaga, Ainhoa Fdz. de Arroyabe, Jose Inazio Basterretxea, Jose Mari Pastor, Antxoka Agirre, Alfonso Unceta eta aipatu ez ditugun guztiei. Irakasle batzuek laguntza eskaini baziguten ere esan beharra dago EHU zein beste erakundeetatik laguntza gehiago edo kasu batzuetan laguntza bera eskertuko genituela. Mila esker, lehen aipatutako irakasletako batzuez gain, gure sinadura gonbidatuak izan diren Itxaso Paia eta Miren Amurizari.

Eskerrik asko gainontzeko komunikabideak bezala tratatu gaituzuen Donostiako Zinemaldiko, FesTVal jaialdiko, Arriaga Antzokiko, EiTBko, Donostia Kulturako, Campos Antzokiko, Pabellón 6eko, Euskarazko Produktuen Katalogoko, EABko, Kulturklikeko, Kontainer aretoko eta beste hainbat lekutako jendeari.

Asko izan zarete Mikel Reparaz azalean atera genuen lehenengo zenbaki hartatik hona elkarrizketatu ditugunak. Mila esker guzti guztioi: Mikel Reparaz, Pello Reparaz, Joseph Morley Petrick, Joaquín Caparros, Lucas Jatobá, Jabi Elortegi, Blanca Portillo, Julian Iantzi, Maribel Aizarna, Felix Linares, Itsaso Nabaskues, Irene Paredes, Carmen Lomana, Mario Casas, Daniel González, Eva Hache, Ramon Agirre, Loreto Mauleon, Yannick Vergara, Urko Aristi, Maitena Salinas, Pablo Puyol, Nuria Roca, Elena Furiarse, Koldo Abando, Ibon Urrutia, Koldo Almandoz, Gorka Bereziartua...

Eremu ikusezinak egiten lagundu diguzuen guztioi ere eskerrak: Cadena SEReko langileak, Sut&Blaiko langileak, EiTB nahierako lantaldea, ETB, TVE, Telecinco eta Cuatroko langileak eta Mihiluzeko lantaldea.

Eta esker mila zuri ere kapuko mugimenduan sartzearren.

Orain ZART! proiektuari emango diogu hasiera, KAPUKO hasi genuen ilusio berarekin. Nahi izanez gero, bertan ikusiko dugu elkar.

Txarto esanak barkatu eta ondo esanak gogoan hartu.

Eskerrik asko eta hurrengora arte!

Read more »

Goenkale, telebistatik oholtzara

Azaroaren 5etik 7ra bitartean izango da ikusgai Bilboko Arriaga Antzokian

Gutxi izango dira hemeretzi urte hauetan noiz edo noiz Goenkale ikusi ez duten euskaldunak. Iaz, heldutasunera iritsi zen telesaila eta hori ospatzeko Pausoka eta Glu-Glu ekoiztetxeek bat egin eta Goenkale, Kondesaren erretratua antzezlana prestatu dute.

Felix Arkarazo aktoreak dioen bezala “ezinezkoa da hemeretzi denboraldi laburbiltzea” hori dela eta “obra biribil bat” egiten saiatu dira, “zale eta ez zaleek jarraitzeko moduko obra bat”. Yannick Vergara aktoreak ere publiko zabal batentzako lana dela azpimarratu du, azken finean, telesaila ikusi ez dutenek ere lagun talde baten harremanetan oinarritzen den lan bat ikusiko baitute.

Pertsonaietako hiruk, Itsasok (Maria Cruickshank), Eiderrek (Ylenia Baglietto) eta Ibonek (Xabier Perurena) oraindik antenan jarraitzen dute eta horrek eragina izan dezake gerora, antzezlanak telesailarekin batera egin beharko baitu bere bidea. Jokin Oregi zuzendariak, hala ere, telesailarekiko aldaketa handienak telebistan agertzen ez diren pertsonaiek izan dituztela uste du, telesailetik joan zirenetik bakoitzak bere ibilbidea izan baitu. Rakel (Yannick Vergara) Marbellatik itzuli eta landetxe baten jabea da orain, Andoni (Felix Arkarazo) erretiratu eta Rakelen landetxera joan da bizitzera eta Nelson (Carlos Nguema) ere landetxera joango da lagun zaharrak bisitatzera.

Yannick Vergararentzat antzezlana “prozesu eder eta aberasgarria” izan da eta “normalean lantzen ez diren harremanak” sortzeko balio izan du. Aurretik, Tolosan, Elgoibarren eta Azpeitian egin badute ere, aktore bizkaitarra urduri dago Bilboko Arriaga Antzokikoa izango baita estreinaldi ofiziala. “Arriagako besaulkietan hazi denarentzat ilusio ikaragarria” dela esan du Vergarak, astelehenean amets baten zati bat egia bihurtuko duela ere gehitu du.

Goenkalen ohikoak diren osagai berak erabili dituzte antzezlana sortzeko: intriga, maitasuna eta misterioa. Aurreko elementuei baina, komedia ere gehitu diete oraingoan.  Gidoia Kepa Errastik idatzi du Pausokako gidoigile taldearekin elkarlanean eta Jokin Oregi aritu da zuzendari lanetan.

Asteleheneko estreinaldian azken urteetan Goenkaletik pasatu diren hainbat eta hainbat aktore eta zale batuko dira Bilboko Arriagan. Azken hauentzat sorpresaren bat edo beste ere egongo da obran, hastapeneko pertsonaien inguruan orain arte ezkutuan egon den daturen bat ere argituko baita. Bilboko estreinaldiaren ondoren Euskal Herriko hainbat txokotan ikusi ahal izango da antzezlana.

Ander Barinaga-Rementeria

Read more »

Iruzkina: Emak Bakia Baita (Oskar Alegria, 2012)

“Emak saria baita!” pentsatu dut Oskar Alegriaren filma ikusi eta berehala. Izan ere, artelan bikaina da Emak Bakia Baita, bai argazki eta bai egitura aldetik; saritzeko modukoa. Man Rayren Emak Bakia (1926) film abangoardistari egindako omenaldirik onena da Alegriaren luzemetraia, bai eta Biarritz ingurutik argazkilari amerikarra bizi izan zen etxe baten izena ere.

Oskar Alegriak Emak Bakia etxearen bila abiatzen da, eta horretarako bide luze eta magikoa ibili egin beharko du. Bidai horretan Euskal Herriaz gain, Frantziaren, Italiaren eta Errumaniaren sekretu askorekin egingo du topo zuzendariak. Eta Emak Bakia etxearen inguruan bueltak eta bueltak emanez narrazio lirikorik bikainena bideratzearekin batera, zine esperimentalaren iraultza aldarrikatuko du.

Bakarrizketa umoretsua ere lortzen du Alegriak, bere abizenaren omenez. Eta absurduena poesia eta kanta bihurtzen du, irribarreak edonon sortuz. Haizeari, bizitzari eta izenen antropologiari buruzko poesia dugu azken finean.

Oskar Alegriak, gainera, zoriaren bitartez lortutako dokumental borobila lortzen du. Baina Man Rayk behin adierazi zuen moduan, “dado jaurtiketa batek ez du inoiz zoririk saihestuko”. Dado jaurtiketa ona, beraz.

Musika aldetik ere Emak Bakia Baita konbentzioak apurtzen ditu. Kanta batzuk soinu eta kolpeez sortuta dauden bitartean, Maite Arroitajauregik -Mursegok- cello sentikorrarekin sinatzen ditu Errumania aldeko oihu eta zurrumurruak.

Alegriak lortu duena urteetan ikusi ez dudan melodia da. Begientzako musika zuzendu du historia osoko argazkilaririk onenetarikoari omenaldi fin-fina eginez.

Julen BIGURI

Fitxa Teknikoa:

Zuzendaria: Oskar Alegria

Gidoia: Oskar Alegria

Argazkia: Oskar Alegria

Iraupena: 83 m.

Read more »

François Ozonen 'Dans la Maison' filmak irabazi du Film Onenaren Urrezko Maskorra

 

 Christine Vachon ekoizlea buru den Sail Ofizialeko epaimahaiak François Ozonen Dans la Maison dela Sail Ofizialeko film honena uste du, bera izan baita Donostiako 60. Zinemaldiko Filme Onenaren Urrezko Maskorra irabazi duena. Hau ez da baina, film frantsesak jaso duen sari bakarra, Gidoi Onenaren Epaimahaiaren Saria jaso baitu. Juan Mayorgaren El Chico de la última fila lanean oinarrituta dago eta bera ere Kursaaleko eskenatokira igo da Ozonekin batera saria jasotzeko eta zuzendari frantziarrarentzako hitz onak baino ez ditu izan. Ozonek Espainiako politikariak kritikatu ditu eta kultura ez dela inoiz deuseztatu behar baieztatu du, bestela ezinezkoa litzatekelako krisitik ateratzea. Txalo artean hartu dute bai ikusle eta bai kazetariek. 

Epaimahaiaren Sari berezia berriz, Pablo Berger bilbotarraren Blancanieves filmak irabazi du. Sorpresarik ez beraz, bi sari garrantzitsuenetan. Bergerek Oscarra balitz bezala eutsi du saria eta hura ere irabazteko asmoa duela esan du saria jaso ondoren eman duten prentsaurrekoan.
Zilarrezko Maskorrek ere garrantzia handia dute, aurten aurreko urteetan bezala, zuzendari onenarena, emakumezko aktore onenarenaren sari bi eta gizonezko aktore onenaren Zilarrezko Maskorrak banatu dituzte.

Zuzendari onenaren Zilarrezko Maskorra Fernando Truebak irabazi du, El artista y la modelo lana zuzentzearren. Zuri beltzeko lan ausarta. Saria Jean Rochefort eta Aida Folc aktore protagonistei eskaini die, beraiek gabe ezin izango zukeelako lana burutu. "Saria bitan banatu ahal izango banu, zati bana emango nieke" gehitu du zuzendari madrildarrak.
Emakumezko Aktore Onenaren Zilarrezko Maskorra ex-aequo Macarena García eta Katie Cosenirentzat izan da. Lehenengoak Bergeren edurnezuri haragitzearren jaso du saria eta bigarrenak aldiz Canteten Foxfire pelikulan antzezten duen nerabe errebeldearen azalean sartzearren.
Gizonezko Aktore Onenaren Zilarrezko Maskorra José Sacristán aktoreak irabazi du Javier Rebolloren El Muerto y Ser Feliz filmeko gizona. Saria ez du berak jaso, antzoki txiki batean antzerki obra bat baitzeukan, baina bideo bat bidali du esker oneko hitzekin.
Epaimahaiak argazkigintza ere kontuan hartzen du eta aurten Bahman Ghobadi turkiarraren Fasle Kardagan/Rhino Season filmean Touraj Aslani argazki-zuzendariak egindako lana goraipatu dute epaileek.
Epaimahaiak sari hauetaz gain, egokitzat jotzen duen beste edozein alderdi tekniko edo artistiko nabarmentzeko sari bat ematen du urtero eta aurten Ziad Doueiriren Le Attack filmak irabazi du.


Epaimahaikideak
Christine Vachon ekoizlea da aurtengo Sail Ofizialeko epaimahaiko presidentea. Telebistan zein zinean lan handia egindakoa da. 1995ean Killer Films ekoiztetxea sortu zuen.
Ricardo Darín aktore argentinarra da beste epaimahaikide bat. Aktore lanetan esperientzia handia badu ere zuzendari lanetan ere aritu da. Michel Gaztambide euskal gidoigintzan lan handia egindakoa da. Donostiako zinemaldian eman izan dira bere lanetako batzuk. Egun telebistan eta zinean gidoilari lanak irakasle lanekin bateratzen ditu. Mia Hansen-Love zuzendari gaztea, Julie Taymor eta Agusti Villaronga zuzendariak eta Peter Suschitzky argazki-zuzendaria dira gainontzeko epaimahaikideak.

 60. EDIZIOKO IRABAZLEAK

• Urrezko Maskorra filme onenari: Dans la Maison (François Ozon)
• Epaimahaiaren Sari Berezia: Blancanieves (Pablo Berger) 
• Zilarrezko Maskorra zuzendari onenari: François Ozon (Dans la Maison filmagatik)
• Zilarrezko Maskorra emakumezko onenari: ex-aequo Macarena García (Bergeren Blancanieves) eta Katie coseni (Canteten Foxfire).
• Zilarrezko Maskorra gizonezko aktore onenari: José Sacristán (Javier Rebolloren 'El Muerto y Ser feliz' filman egindako lanagatik)
• Epaimahaiaren Saria argazkigintza onenari: Fasle Kardagan/Rhino Season
• Epaimahaiaren Saria gidoi onenari: François Ozon (Dans La Maison)
• Epaimahaiaren Saria, Epaimahaiak egokitzat duen beste edozein alderdi tekniko edo artistiko nabarmentzeko: The Attack (Ziad Doueiri)
• Kutxa-Zuzendari Berriak Saria: Carne de Perro (Fernando Guzzoni)
• Aipamen bereziak: Parviz (Majid Barzegar) eta El Limpiador (Adrián Saba).

• Horizontes Saria: El último Elvis (Armando Bo)
• Aipamen bereziak: Era uma vez eu, Verönica / Once upon a time Was I, Veronica (Marcelo Gomes) eta Después de Lucía (Michel Franco)

• Serbitzu Saria: Pura Vida (Pablo Iraburu eta Migeltxo Molina)
• SGAE-Autore Fundazioa Publikoaren Saria: The Sessions (Ben Lewin)
• Europar filmaren saria: The Angels' Share (Ken Loach)

• Euskaltel Gazteriaren saria: 7 Cajas (Juan Carlos Maneglia eta Tana Schémbori)

Read more »

Iruzkina: Zuloak (Fermin Muguruza, 2012)

Fight The Power! Zuloak Fermin Muguruzaren klixez beteriko dokumentala da. Oraingoan, reggae-trikitrixa-punk edo dub-ska-rock musika egin ordez, dokumentala-musikala-fake-erreportajea egin du. Mix interesagarria atera zaio hala ere, esperimentu entretenigarria.

Zuloak taldeari buruzko dokumentalak found footage teknika intimitatea urratzen duen kamera batekin nahasten du, dokumental errealaren eta fakearen generoak nahasten dituen moduan. Arrate Rodriguezek riot grrrl talde bat sortu nahi du Euskal Herrian, nahiz eta “masturbazioa autodeterminazioa da” esaldiaren antzeko taldea lortzen duen azkenean. Feminismoari buruz hitz egiten ikusten ditugu, baina askotan entzundako diskurtsoa dugu Zuloak taldearena. Egia da oraindik ere, zoritxarrez, errepikatu beharreko diskurtsoa dela feminismoarena, baina klixe gehiegi erabili gabe. Ez dute Pussy Riot errusiarren mezuen aldekorik lortzen.

Zuloak riff errazetako eta erritmo zaharren talde feminista da, The White Stripes-en eta Las Vulpes-en nahasketa sinplea. Baina eszenatokietan ikusten duguna emakumeen iraultza da, bai musikala eta bai sexuala.

Muguruzaren filma era berean euskal musika berritzaileari egindako omenaldia dugu, besteak beste Mursego, Anari, The Sparteens, Napoka Iria eta Zea Mays agertzen baitira. Hala ere, omenaldi nahiko eskasa da, Bidehuts disketxeaz eta musika nahiko normalizatuaz gain oso artista gutxi agertzen dira eta.

Pelikula gomendagarria bada ere, filmea klixeetatik atera beharra du, Negu Gorriak eta Kortaturen garaiak jadanik atzean geratu dira, eta gaur egun arriskatzea eskatzen zaio zuzendari askori. Baina, kontxo, fight the power! Eta gora emakumeen borroka! Egin beharreko lana ondo egin du Ferminek, eta musika euskaldunari irundarrak bakarrik dakien moduan eman dio bultzada, indarrez borrokatuz.

Julen BIGURI

Fitxa Teknikoa:

Zuzendaria: Fermin Muguruza

Gidoia: Eider Rodriguez, Fermin Muguruza

Argazkia: Aritz Moreno

Iraupena: 99 m.

Read more »

Iruzkina: Io e Te (Bernardo Bertolucci, 2012)

Bai, Bernardo Bertolucci ideiarik gabe gelditu da. Berriro ere jende agorafobikoen istorioak kontatzen ibili da Io e Te pelikulan. Eta berriro ere protagonista gazteek diskurtso pseudointelektuala erabiltzen dute, errebeldia poetikoa eta horren antzeko txorakeriak. Dena den, Bertolucci zuzendari ona izaten jarraitzen du, zuzendaritza lana ez baita txarra oraingo honetan.

Hala ere, kosta egiten zaigu ulertzea Dreamers (2003) edota El Último tango en París (1972) filmetan egin zuen antzera, zergatik espetxeratzen ditu protagonistak gela txikietan. Traumaren bat ote? Agian italiarraren errebeldia kontzeptua etxeko gela txiki baten giltzapetuta geratu zitzaion gaztetan, nork daki.

Protagonista pseudointelektualak Lorenzo (Jacopo Olmo Antinori) eta Olivia (Tea Falco) dira. Munduari bizkarra emateko (edo, esan bezala, agorafobikoak direlako) soto baten giltzapetuta geratzea erabakitzen dute. Filme osoko antzezpenetan Sonia Bergamasco baino ez da nabarmentzen, Lorenzoren amaren papera egiten duena, eta besteak beste, La Meglio  Giuventú (Marco Tulio Giordana, 2003) Tv moviean ikusi duguna. Protagonisten antzezpena ez da beste munduko ezer, gaztetxo bohemioak baino ez dira, heldutasunik gabekoak.

Hori dela eta, mesedez, Bertolucci, kalera atera zaitez, gazteen errealitatea bestelako baita. Pelikula onak egiten dituzu, baina zure filmografia oiartzunaren efektua hartzen hasia da, eta errepikapenak nekatzen amaitzen duela badakizu.

Julen BIGURI

Fitxa Teknikoa:

Zuzendaria: Bernardo Bertolucci

Gidoia: Niccolò Amanniti, Umberto Contarello, Francesco Marciano, Bernardo Bertolucci

Argazkia: Fabio Cianchetti

Aktoreak: Jacopo Olmo Antinori, Tea Falco, Sonia Bergamasco, Veronica Lazar, Tommaso Ragno, Pippo Delbono

Iraupena: 97 m.

Herrialdea: Italia

Read more »

Bederatzigarren eguna | Azken orduak

2012ko irailaren 29a, larunbata

Hasten dena amaitu egiten da eta Zinemaldia ere iritsi da bederatzigarren egunera. Egun berezia izan da gaurkoa, goiz-goizetik kaleak zale zuri gorri eta txuri urdinez bete baitira. Zinemazaleak, kazetariak, kritikariak, industriako akreditatuak, gonbidatuak… gustu eta zaletasun ezberdinak hiri bakarrean. Batzuk futbol partidagatik urduri, besteak sarituak nortzuk izango diren asmatu ezinik. Guk ere egin dugu kiniela:

Zurrumurruak gora behera, gauera arte hori besterik ez dira izango. Saria jasoko duela dakigun bakarra momentuz Dustin Hoffman aktore eta zuzendari estatubatuarra da. Donostian da egunotan Quartet filma aurkezten eta iluntzean 60. urteurreneko Donostia Sari berezia jasoko du itxiera galan. Aurten banatu dituzten Donostia Sarietatik azkena. Quartet musikari erretiratuentzako zahar etxe batean gertatzen den istorioa da. Maggie Smith da lau aktore protagonistetako bat. Nahiz eta pelikula txukuna iruditu, apur bat hotz utzi ditu bertaratutakoak orokorrean.

Euskaltel Gazteriaren Saria Juan Carlos Maneglia zuzendari paraguaiarraren 7 cajas lanari eman diote. Film honek iazko Zinema Eraikitzen saria irabazi zuen Donostian.

SGAE-Autore Fundazioaren Publikoaren Saria aldiz, Ben Lewinen The Sessions  filmak irabazi du, arnasa hartu ahal izateko birika artifizial bati lotuta dagoen, birjintasuna galtzea erabakitzen duen, 38 urteko gizonaren istorioa da.

Iluntzean gehiago. 

Ander B.

Read more »